OKB ve Emdr Terapisi için En İyi Doktor

Obsesif Kompulsif Bozukluk

Emdr terapisi ve Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), obsesyon olarak tanımlanan takıntılı düşünceleri içerir, dürtüsel olarak kontrol edilemeyen davranışlar kompulsiyon olarak ortaya çıkan tekrarlayıcı davranışları içerir.  Zihinsel hareketleri içeren günlük yaşantıyı olumsuz etkileyecek, bozacak ve hatta sınırlandıracak düzeyde şiddetli, kronik bir psikolojik hastalık olarak tanımlanmaktadır.

OKB hastalığı toplumda yüzde iki ve üç arasında seyir seyretmektedir. Geç ergenlik ve ya erken yetişkinlik zamanlarında belirtiler kendini göstermeye başlamaktadır. Obsesyonların kişisel farkındalıklarını gözlemlerken kişisel olumsuz inançların etkilediği görülmüştür. OKB tanısının konulması için psikiyatriye gidilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda davranışsal terapi yöntemleri ile tedaviye destek sağlanmaktadır.

Kişiler zihinlerinde olan tekrarlayıcı düşünceleri ritüel olarak yapmadığı taktirde saplantı bozukluğu olabilir ve kötüleşen anlar yaşarlar. Bu nedenle kaliteli bir yaşam geçiremedikleri üzerine şikayet ederler. Çünkü bu düşünceler ve davranışlar hayatlarının her alanlarında kısıtlayıcı ve rahatsız edici durumlar olarak karşılarına çıkmaktadır. İş, evlilik, sosyal alanlar başlıca olmak ile birlikte pek çok kişi ve kurumlarca zorlandıkları durumlar ile baş etmeye çalışmaktadırlar.

Bu hastalığın en önemli noktalarından biri kişinin kendi ile ilgili barındığı olumsuz inançlarının olmasıdır. Yaşanılan her durum ve ya yaşanılacak olan olaylardan korkma gibi duyguların oluşmasının sebebi kişinin kendini ne olarak gördüğü ile ilgilidir. Olumsuz inançlarının belirlenmesi ve bağdaşım kurulması başlangıç için önemlidir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedenleri

Kesin olarak OKB hastalığını oluşturan bir sebep bulunmamaktadır. Ancak biyolojik, genetik sebepler ile birlikte yaşanılan çevreninde etkili olduğu düşünülmektedir. Biyolojik nedenler arasında serotonin sistemi üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.

Psikoloji bilimi ise bu hastalığa öğrenme kuramları üzerinde durarak bir tanımlama ve çalışmalarını sürdürmektedir. Başlangıç aşamasında kişinin hayatının yolunda gitmediği ve psikolojik sıkıntılar, ruhsal bunalımlar yaşadığı dönemlerde ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Kişinin kendisine ait olumsuz inançlarının oluşması bir süreçtir. Bir çok farklı alanda istediği ihtiyaçları karşılayamama ve aynı olumsuz duygulara maruz kalmaktan ötürü oluşabilir.

Bu olumsuz inançlara örnek verecek olursak; ‘’Ben yetersiz biriyim.’’, ‘’Kimse bana yardım etmez.’’, ‘’Kimse beni sevmez’’ gibi bir çok durum ve duygu üzerine olabilir. Danışanın bu çarpık zihinsel süreci bir çok kez tekrar ederek otomatik düşünceye evrilir. Bu şekilde olumsuz sürece girip zarar görmüş benlik algısının nedeni olarak güven eksikliğine sebep olan kişinin travmatik yaşantıları olmuştur.

Obsesif Kompulsif Bozukluk Belirtileri

Kişi tekrarlayan ve rahatsızlık veren kaygılı düşünceler ile mantık dışı davranışlar ile birleşme sürecidir. İçsel sıkıntıyı gidermek adına bir çok kez tekrarlayan davranışlar sergilenir. OKB hayatın farklı alanlarında kendini gösterebilir. Aynı anda birden fazla takıntılı düşüncelere sahip olunabilir. Sıklıkla karşılaşılan belirtileri şunlardır:

• Hata yapmaktan korktuğu için bir çok kez düşünmek ve karar değiştirmek
• Kıyafetlerini pislik bulaştı kaygısı ile sık sık değiştirme
• Abartılı şekilde düzen-tertip ve mükemmeliyetçilik ihtiyacı
• Kendine ve ya bir başkasına zarar vermekten korkma
• Kısa aralıklarla sürekli el-yüz yıkama, temizlikte emin olamama
• Belirli sözcükleri ve ya cümleleri tekrar etme
• Cinsel konularda takıntı
• Dinsel konularla tekrarlayan davranışlar
• Bir işe başlarken ya da bitirirken yaşanılan zorluk

OKB Tedavisi

Obsesif kompulsif bozukluk tedavi edilmeden kendiliğinden geçebilecek bir psikolojik bozukluk değildir. Takıntı oluşturan düşünce ve davranışlar hayat kalitesini azaltmaktadır. Bu sebeple vakit kaybetmeden uzman ile görüşmeye başlanmalıdır.

Öncelikle psikiyatri bölümüne gidilmeli ve tedavide ilacın varlığı anlaşılmalıdır. Daha sonra muhakkak psiko-terapi yöntemi ile destek sağlanmalıdır. Bilişsel davranışçı terapi ve EMDR terapisi oldukça etkili yöntemlerdir. Erken bir süreçte iyileşme sürecine başlanması önem taşımaktadır.

Takıntılı durumun giderek artmasını engellemektedir.  Terapi sürecinde gerçekçi olmayan düşüncelere odaklanılır. Bu düşüncelerin oluşturduğu davranışların çözümlenmesi sağlanmaktadır. Kontrol altına alınması hayatın kaliteli devamlılığı için oldukça önemlidir.

 

OKB’li Birey Neler Yaşar?

Kişi istemsiz bir şekilde tekrarlayan düşüncelere maruz kalmaktadır. Bu düşünceler kaygı verici ve korkutucudur. Felaket senaryoları oluştururlar. Hayatı yaşamasını zorlaştıran durumlarla karşılaşırlar. Günlük hayatında kontrol zorluğu ve takıntı yarattığı birçok durum olabilir.

Ocağı kontrol etmek, kapıyı kilitlemek, mikroplardan kurtulmak için temizlik yapmak, ütüye ve fişe bakmak gibi gündelik hayatta her an karşılaşılan durumlar okb’li birey için zorlayıcı süreçler olmaktadır. Bireyler kendilerine engel olmaya çalışıp davranışları yapmamaya çaba gösterirlerse düşüncesel daha zor süreçler yaşarlar. Eğer bu davranışları tekrarlamazlarsa başlarına çok kötü şeyler geleceğine inanırlar. Bu sebeple bu psikolojik probleme sahip kişilerin yaşam standartları düşmektedir. Gerek iş hayatında gerekse sosyal ortamlarda zorlanmalarına ve rahatsız olmalarına neden olur.

Kendini düşüncelerine teslim eden birey sosyal ilişkilerini sürdürmekte zorluklar yaşar. Kendisinin anlaşılmadığını ve sevilmediğini düşünebilir. Yaşanılan olumsuzluklar kişinin her alanını işgal etmektedir ve çözümü zorlaştırmaktadır. İntihara kadar sürükleyebilir.  Bu nedenle fark edildikten hemen sonra bir uzmana başvurulması önemlidir.

 

OKB li Bireye Emdr Terapisi Nasıl Uygulanır

Emdr de terapist kişiye çift yönlü uyarım vererek 4 olguya odaklanmasını ister; o sahne, o his, o düşünce ve bunları bedeninde nerede hissettiği. Bu süreçle geçmişte olan o olumsuz durum ve sıkışıp kalan travma aktive olur. Aslında danışanların da zorlandığı yer tam da burasıdır. Çünkü artık hatırlanmak istenmeyen o anılar tekrar gün yüzüne çıkmak zorundadır. Kiminin bu terapiden kaçışı da bu yüzdendir.

Ama sabırlı olup sürece odaklanıldığı takdirde iyileşme çok kısada sürede gerçekleşecektir. Bu noktada emdr nin amacı bireyin hissetiği sıkıntıyı azaltmakla birlikte kendisiyle ilgili olumsuz düşüncesini de daha dengeli düşünceyle ya da daha olumlu düşünceyle yer değiştirmektir.

Emdr tedavisi bir tek travma ile ilerliyorsa 1-4 seans arasında çözümlenebilir. Tabii bunlarda kişinin bu yönteme ve iyileşeceğine dair inancı, geçmişten bir durumla olayın bağlanıp bağlanamaması da önemlidir. Fakat maalesef bugüne kadar gelen emdr seanslarında gözlemlediğim kadarıyla pek çok insan tek bir travmayla gelmiyor. Belki tek bir travmayla geldiğini sanıyor ama altından bambaşka travmalar da çıkabiliyor. Böyle bir noktada geçmişten korkmamak onunla yüzleşmek iyileşme, kişisel gelişim ve farkındalık açısından oldukça önemli bir adım.

Bir diğer yandan bu tekniğin ismi gözlerle duyarsızlaştırma olsa da aslında tamamen iki yönlü uyarım verilmesi yeterlidir. Yani kulağa arka arkaya ses verilmesi de, dizlere ya da omza tıop tıp vurarak ya da ellere titreşim vererek de kişiye çift yönlü uyarım verilmiş olur. Önemli olan beynin her iki yarımküresini de aktive edip anı ağlarını açmak.

Şu an Türkiye ve dünyada travma ile ilgili sorunların tedavisinde emdr oldukça kabul görmüş ve sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Amerikan psikiyatri derneği de tssb( travma sonraso stres bozukluğu)nun semptomlarının iyileşmesinde emdr yöntemini onaylamıştır. Buununla birlikte birçok dernek ve kuruluş da emdr’nin mucizevi işlevselliğini onaylamıştır.

Emdr artık depre, taciz, tecaüz, savaş, fobi, psikolojik veya fiziksel şiddet, tssb, panik bozukluk, yas, kronik ağrı hatta migreni bile oldukça kısa sürede tedavi eden bir psikoterapi yöntemi haline gelmiştir.

Bir öte yandan psikolojik olarak ciddi sıkıntı yaşamayan insanların da yaşam kalitelerinde artış görülmüştür. EMDR bu noktada psikolojik sorun yaşamayan insanlarında kendi sınırlarını ve potansiyellerini fark edip onları harekete geçirmesinde oldukça etkilidir.

 

 

Emdr Terapisinde Alınması gereken önlemler var mıdır?

Evet. Seçtiğiniz terapistin emdr ve diğer terapi yöntemlerinde yeterli eğitime ve bilgiye sahip olması oldukça önemlidir. Seçtiğiniz terapistin mutlaka özgeçmişine bakmalısınız. Bu konulara dikkat etmez herhangi birine giderseniz size iyiliğinden çok zararının dokunduğunu hissedebilirsiniz.

Terapistinize düşen görev aynı zamanda emdr nin kullanılamayacağı bazı noktaları görmek ve gerektiğinde size daha uygun başka bir terapi yöntemine geçmek ya da o konuda uzmanlığı yoksa sizi başka bir terapiste yönlendirmektir.